สื่อโฆษณา เป็นเครื่องมือสำคัญในการสื่อสารระหว่างแบรนด์กับผู้บริโภคมาช้านาน ซึ่งในแต่ละยุคสมัยก็มีวิวัฒนาการที่แตกต่างกันไป ตามความก้าวหน้าของเทคโนโลยีและพฤติกรรมของผู้คนในสังคม หากย้อนกลับไปดูพัฒนาการของสื่อโฆษณาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน เราจะเห็นความเปลี่ยนแปลงที่น่าสนใจ ดังนี้
ยุคบุกเบิก (ก่อนปี 1920)
• สื่อโฆษณายุคแรกเริ่มคือ สื่อสิ่งพิมพ์ ได้แก่ หนังสือพิมพ์ นิตยสาร ใบปลิว และป้ายโฆษณา โดยมุ่งเน้นการให้ข้อมูลสินค้าและบริการเป็นหลัก
• การออกแบบยังเรียบง่าย เน้นการใช้ข้อความและภาพประกอบ ซึ่งมีลักษณะคล้ายงานศิลปะ เช่น ภาพวาดหรือภาพพิมพ์ลายเส้น
• ตัวอย่างสื่อโฆษณาชิ้นเอกในยุคนี้คือ ป้ายโฆษณา Coca-Cola ที่ได้กลายเป็นสัญลักษณ์ของแบรนด์ในเวลาต่อมา
ยุควิทยุ (ปี 1920 - 1950)
• การเกิดขึ้นของวิทยุกระจายเสียง ทำให้การโฆษณาเปลี่ยนรูปแบบไป สามารถเข้าถึงผู้คนได้ในวงกว้างขึ้น
• การโฆษณาทางวิทยุมักเป็นการให้ผู้ประกาศอ่านสคริปต์ มีการใช้เสียงประกอบ เพลงประจำรายการ เพื่อสร้างความน่าสนใจ
• ธุรกิจที่นิยมใช้สื่อวิทยุในยุคนั้น ได้แก่ ธุรกิจสบู่ ยาสีฟัน ยาสระผม รถยนต์ ฯลฯ
ยุคโทรทัศน์ (ปี 1950 - 1990)
• เมื่อโทรทัศน์กลายมาเป็นสื่อหลักในครัวเรือน การโฆษณาก็ปรับเปลี่ยนมาเป็นโฆษณาทางโทรทัศน์เพิ่มขึ้น
• โฆษณายุคนี้มีทั้งรูปแบบภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว การ์ตูน รวมถึงโฆษณาแบบสปอตโฆษณา และสปอนเซอร์ในรายการ
• การสื่อสารสามารถทำได้ลึกซึ้งกว่าสื่ออื่นๆ ด้วยภาพและเสียงที่สมจริง ทำให้เกิดการสร้างจินตนาการ กระตุ้นให้เกิดความต้องการได้ดี
• สินค้าโฆษณาส่วนใหญ่จะเป็นสินค้าอุปโภคบริโภคที่ใช้ในชีวิตประจำวัน เช่น อาหาร เครื่องดื่ม ผงซักฟอก ฯลฯ
ยุคสื่อนอกบ้าน (ปี 1980 - ปัจจุบัน)
• เป็นช่วงที่สื่อโฆษณานอกบ้านเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็ว ไม่ว่าจะเป็นป้ายบิลบอร์ด โฆษณาบนรถประจำทาง รถไฟฟ้า
• ยุคนี้เริ่มมีการใช้ป้ายโฆษณาดิจิทัล ที่ปรับเปลี่ยนภาพได้ตลอดเวลา ทำให้ดูน่าสนใจ แปลกใหม่ และเข้าถึงคนได้ตลอด 24 ชั่วโมง
• สื่อโฆษณานอกบ้านเน้นการสื่อสารที่กระชับ ได้ใจความ เพื่อให้จดจำได้ง่ายแม้ผ่านไปแค่ไม่กี่วินาที
ยุคดิจิทัล (ปี 2000 - ปัจจุบัน)
• ปัจจุบันแทบทุกคนสามารถเข้าถึงอินเทอร์เน็ตได้ ทำให้เกิดสื่อโฆษณารูปแบบใหม่ๆ ขึ้นมากมาย
• โฆษณาออนไลน์ที่พบบ่อย ได้แก่ แบนเนอร์ บนเว็บไซต์ โฆษณา ก่อนเริ่มคลิปวิดีโอ โพสต์โฆษณาบนโซเชียลมีเดีย เป็นต้น
• โฆษณาบางรูปแบบให้ผู้ชมมีส่วนร่วม เป็น Interactive ได้ เช่น เกม แบบสอบถาม ฯลฯ ช่วยสร้าง Engagement กับกลุ่มเป้าหมาย
• ข้อดีของโฆษณาออนไลน์คือ มีต้นทุนต่ำ ปรับเปลี่ยนได้ตลอดเวลา เจาะกลุ่มเป้าหมายได้แม่นยำ และวัดผลได้ชัดเจน
นอกจากนี้ในยุคปัจจุบัน ยังเกิดสื่อโฆษณาแนวใหม่ที่น่าสนใจอีกมากมาย อาทิ
• Viral Marketing ที่ใช้กลยุทธ์สร้างเนื้อหาให้แชร์ต่อกันเอง เกิดกระแสบนโลกออนไลน์ได้ในเวลาอันรวดเร็ว
• Content Marketing ที่เน้นการสร้าง Content ที่เป็นประโยชน์ ตรงใจกลุ่มเป้าหมาย ทำให้เกิด Loyalty ต่อแบรนด์ในระยะยาว
• Influencer Marketing ที่ร่วมมือกับบุคคลที่มีอิทธิพลบนโลกออนไลน์ มีฐานแฟนคลับ เพื่อให้ช่วยโฆษณาสินค้าแบบเน้นเล่าเรื่องราว สร้างความน่าเชื่อถือ
สรุปได้ว่า วิวัฒนาการของ สื่อโฆษณา ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันมีความก้าวหน้าไปอย่างมาก ทั้งด้านรูปแบบ เนื้อหา และวิธีการสื่อสาร ผสานไปกับความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีและพฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงไป สิ่งสำคัญคือแบรนด์ต้องศึกษาและปรับตัวให้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ รู้จักผสมผสานแต่ละสื่อให้ลงตัว เพื่อสร้างแคมเปญ โฆษณา ที่มีประสิทธิภาพ ตรงใจลูกค้า ให้ประสบความสำเร็จในการสื่อสารได้ดียิ่งขึ้นในยุคสมัยที่ท้าทายนี้
